Co nas czeka w przyszłości? To chyba jedno z najtrudniejszych pytań przed którymi stoi współczesna nauka, jednego wszakże możemy być pewni rozwój silników szachowych będzie mocno związany z postępem w dziedzinie zaawansowanych projektów z branży IT. Będziemy wiec w przyszłości z pewnością mieć za te same lub podobne pieniądze jeszcze szybszy i bardziej wydajny sprzęt. Programiści wskutek połączenia swoich sił będą tworzyć coraz bardziej wydajne wersje algorytmów, które jeszcze głębiej wnikną w strukturę przeszukiwanego drzewa, dzięki coraz bardziej zaawansowanym mechanizmom przeszukiwań selektywnych połączonych z poprawnymi odcięciami odrzucanych gałęzi. Funkcje oceny pozycji zostaną dzięki nieustannym testom jeszcze bardziej zoptymalizowane przez co program dokładniej zrozumie subtelności poszczególnych pozycji, być może zastosowanie algorytmów genetycznych wzorowanych na ewolucji sprawi ,że programy same będą się ulepszały lub proponowały nowe rozwiązania w zakresie optymalizacji obliczeń i parametrów funkcji oceniającej. Z drugiej jednak strony ciągle postępująca miniaturyzacja urządzeń komputerowych będzie niewątpliwie zachętą do stosowania coraz to bardziej wyrafinowanych form dopingu komputerowego z czym będą musieć się mierzyć w przyszłości organizatorzy turniejów szachowych.

Aż strach pomyśleć z jaką siłą grałby np. Houdini gdyby udało się go uruchomić na którymś ze współczesnych superkomputerów zdolnych do wykonywania ponad biliarda(15 zer)  operacji na sekundę, wielce prawdopodobne jednak ,że w przyszłości domowe komputery będą osiągać moc obliczeniową dzisiejszych superkomputerów, które pożerają ogromne ilości energii.

Ludzie w przyszłości zapewne też będą grać lepiej ale na pewno ich tempo rozwoju szachowego nie dorówna postępowi maszyn. Zastanówmy się jednak co będzie w przyszłości odgrywało większą rolę w tym wyścigu: wydajność powszechnie dostępnego sprzętu komputerowego domowego użytku czy też coraz bardziej udoskonalane i efektywnie działające  programy. Myślę ,że kolejne zestawienie statystyczne pomoże nam odpowiedzieć na to pytanie.

Poniższa tabela zawiera rankingi różnych wersji tego samego programu działającego na jednym procesorze w 32 bitowym systemie operacyjnym. Ze względu na brak odpowiednich testów nie uwzględniono wszystkich wersji od najnowszej do najstarszej. Tempo jak w poprzednich tabelach.

Żródło: CCRL , ostatnia aktualizacja 28.01.2011

Przyjrzyjmy się dokładniej programowi Stockfisch, jego pierwsza wersja została opublikowana w listopadzie 2008 roku zaś najnowsza w styczniu 2011 rok, czyli w ciągu dwóch lat i 10 miesięcy program zwiększył swoją siłę gry z 2857 do 3110 przyrost o 253 punkty. W tym samym przedziale czasu według oficjalnej listy rankingowej FIDE średni ranking 10 najlepszych szachistów świata wzrósł z   2770 do 2782 czyli o 12 punktów. Te dane chyba nie wymagają komentarza i mówią same za siebie.

Wiele dyskusji naukowych toczy się również nad problemem policzalności szachów to znaczy czy kiedykolwiek oczywiście przy użyciu komputerów uda się udowodnić ,że grając białymi można zawsze partię wygrać lub zremisować przy optymalnej grze obu stron. Czy istnieje uniwersalna strategia prowadząca białe do wygranej bez względu na to jak będą odpowiadać czarne, czy czarne maja szanse zremisować a kto wie może nawet wygrać bez względu na to jakie ruchy wykonają białe? Gdybyśmy znali odpowiedzi na te pytania moglibyśmy powiedzieć ,że szachy zostały całkowicie policzone, wszystkie możliwe pozycje zostałyby wówczas przeanalizowane a jest ich ok.  , przy czym liczba wariantów prowadzących do tych pozycji jest o wiele większa, choćby usunąć z tej listy pozycje ewidentnie wygrane lub remisowe to i tak ich liczba będzie niewyobrażalnie duża. Jak dotąd udało się „rozwiązać szachy” maksymalnie do 6 bierek. Skompresowane tablice Nalimova z taką ilością bierek bez pozycji typu samotny król przeciwko pięciu bierkom zajmują ok 1.2 terabajta pamięci, czyli 1200 Gb. Ażeby całkowicie policzyć szachy należałoby stworzyć tablice 32 bierkowe. Zdania naukowców zajmujących się informatyką i teoria gier są ogólnie zgodne. Aktualnie nie dysponujemy technologią zarówno w ujęciu sprzętowym jak i programowym aby nawet próbować rozwiązać ten problem. Jeśli kiedykolwiek szachy zostaną rozwiązane może to się stać za kilkadziesiąt lat w wariancie optymistycznym a nie wykluczone ,że dopiero w przyszłym lub kolejnych stuleciach.

W 2007 roku dr. Jonnathan Sheaffer autor programu Chinook grającego w warcaby angielskie 64 polowe opublikował informację, że ta wersja gry została całkowicie rozpracowana przez program i stosując odpowiednia taktykę zawsze wynik partii będzie remisowy. Porównywać jednak tych gier nie sposób, złożoność obliczeniowa szachów jest o wiele większa niż warcabów, gdzie liczba możliwych pozycji na planszy wynosi „zaledwie”  . Ten sam naukowiec stwierdził ,że aby w ogóle zacząć próby rozpracowania szachów potrzebny będzie  przełom w technologii informatycznej który doprowadzi do zbudowania zupełnie nowej generacji komputerów prawdopodobnie kwantowych.